Afrikakorps 03: El Alamein

Het Afrikakorps beschrijft de woestijnoorlog in de eerste helft van de Tweede Wereldoorlog. De geallieerden en de Duitsers streden om het noorden van Afrika, met name om de olievoorraden die nodig waren voor de oorlog in Europa. In dit derde en laatste deel van deze reeks lezen we over het einde van de Duitse hegemonie. Het slimme aan deze reeks is het wisselende perspectief. Het zijn niet de smerige nazi’s tegen de heldhaftige Engelsen, het gaat om mannen die aan beide zijden streden en deden wat hun vaderlandsliefde hen ingaf. Dat maakt het perspectief wat neutraler en laat tegelijkertijd zien dat er geen echte winnaars zijn in een oorlog. Hoofdrolspeler aan de Duitse kan is een tankofficier, luitenant Joachim von Richter. In de openingsscène zien we hem met zijn vrouw door een besneeuwd Berlijn wandelen tijdens zijn verlof. Ze zijn op weg naar hun zoon die met de Hitlerjugend oefeningen doet in het park. In de volgende scène zit hij dan weer ‘gewoon’ in de woestijn en vecht hij mee in de slag om Tobroek, dat de Duitsers op de Engelsen weten te veroveren. Het volgende doel is dan El Alamein, net als Tobroek een kustplaats en dus belangrijk vanwege de olie-afvoer vanuit de haven. Die laatste slag zou voor generaal Montgomery zijn. Zijn Duitse evenknie Rommel die tot dan toe veel bereikt had moest met ziekteverlof naar Europa. Met hem zou het uiteindelijk triest aflopen. Het verhaal toont de schermutselingen, de wisselende successen, de onzekerheid en het improvisatievermogen van de soldaten aan beide zijden.

Olivier Speltens slaagt er met deze reeks in, en niet alleen met deze reeks trouwens, verhalen over de Tweede Wereldoorlog te vertellen vanuit een duidelijk historisch perspectief. De nadruk ligt op de waargebeurde feiten, maar hij kleurt ze in met het persoonlijke relaas van deelnemers. Dat maakt dat zijn strips binnen de menselijke maat blijven. We kunnen als lezer bij benadering invoelen wat de hoofdrolspelers ondergaan. Het zijn geen kleurloze helden of schurken, je zit naar het verhaal van mensen te kijken.

Het opmerkelijkste aan de driedelige stripreeks Afrikakorps is wel dat het de geschiedenis vertelt van het Deutsches Afrikakorps, DAK, dat in de Tweede Wereldoorlog het expeditieleger was van de Duitsers in Noord-Afrika, waar ze met de Italianen van Mussolini optrokken tegen de geallieerde legers, maar dan verteld vanuit de Duitsers. De schrijver en tekenaar van de strip, Olivier Speltens, is overigens een Franstalige Belg.

Het was de bedoeling van Hitler en zijn generaal Rommel de Italiaanse koloniën te verdedigen en te versterken, maar de Duitse troepen komen in de woestijn al snel in de hel terecht. Speltens vertelt en tekent dat verhaal zeer realistisch, en je krijgt hier dus een stuk geschiedenisles dat je niet zo snel zult vergeten. Dat de hoofdpersonen de Duitsers zijn is opmerkelijk, maar het maakt het verhaal zeker niet minder sterk.

In het derde, afsluitende deel van de reeks, El Alamein, zien we niet alleen hoe de Duitse troepen steeds verder in de problemen komen, maar ook wat mijnen (zowel mijnen die bedoeld zijn om tanks uit te schakelen als mijnen om personen uit te schakelen) aan verwoestingen kunnen aanrichten. En we zien hoe een absurd bevel een groep mannen de dood injaagt.

Kortom, alle absurditeiten van de oorlog komen in deze uitermate realistische strip aan bod, want Speltens heeft zich buitengewoon goed gedocumenteerd, dus zijn feiten kloppen allemaal, en je leeft dus mee met een stuk geschiedenis waar wij hier in Nederland nauwelijks weet van hadden. De hel bestaat, overal en nog steeds, en de reeks Afrikakorps laat ons die hel nog eens goed zien, zodat we niet vergeten hoe een oorlog er in werkelijkheid uitziet.

Geen plezierige leeskost, maar noodzakelijk, om je geheugen scherp te houden. Oorlog? Nooit weer. Juist door de nuchtere feiten te verbeelden heeft Speltens wat mij betreft met Afrikakorps een indrukwekkende anti-oorlogscyclus getekend.

https://www.moorsmagazine.com/cartoons/strips/afrikakorps-3-el-alamein/

Het laatste deeltje van Afrikakorps sluit een machtige trilogie over de tankgevechten in Afrika tijdens WOII af. Maker Olivier Speltens slaagt erin om de, strategisch toch vrij ingewikkelde, tankmanoeuvres, helder te vertellen en maakt de boel spannend door de geschiedkundige tableaus te bevolken met personages van vlees en bloed. Voeg daar nog de goed gestoffeerde extra dossiers aan toe en je begrijpt waarom we likkebaardend uitkijken naar de volgende strip van deze man.

https://9ekunst.nl/2023/03/06/kort-van-stof-februari-2023/

Juni 1942, Noord Afrika. Het Afrikakorps ondervindt weerstand van de Fransen, maar weet ze terug te dringen en uiteindelijk de Libische havenstad Tobroek te veroveren. Hoofddoel van generaal Rommel is de verovering van de Egyptische stad El Alamein. Daar wordt ook de tankeenheid van Leutnant Von Richter naartoe gestuurd. Maar de bevoorrading is beperkt en met Montgomery hebben de Britten een geduchte bevelhebber gekregen. Een zware strijd in de woestijn volgt.

Het slot van het Afrikakorps-drieluik bevat prachtige, zeer realistische, tekeningen van de strijd in de woestijn in de Tweede Wereldoorlog. Met veel aandacht voor historische feiten krijg je een aardig beeld van hoe het er in een tankbataljon aan toeging. Daar moet je wel van houden natuurlijk. Een aanrader voor de liefhebber van WOII-strips. (MD)

https://www.striptip.nl/strip-speeddates/de-strip-speeddates-van-februari-2023/